Anababaların çoğu, kendilerine olan güvenlerini sarsmamak için, çocuklarını fazla eleştirmek istemez. Oysa, kişinin kendini tanıyabilmesi için eleştiri her zaman gerekli bir araçtır. Eleştirilerinizi iyi ifade edebilir ve yapıcı eleştirilerde bulunursanız, çocuğunuz olumsuz da olsa, tüm eleştirilerinizi dikkatle dinleyecektir. Size kontrol listesi olarak kullanabileceğiniz önerilerde bulunmak istiyorum.
- Mümkünse, doğru zamanı ve yeri seçin. (Örneğin, çocuk yatmadan önce, arkadaşlarının önünde, ya da sabah uyanır uyanmaz değil.) Eleştiriler daha uygun bir yerde yapılmak üzere ileri bir zamana ertelenebilir (fakat çocuk küçükse, eleştirinin çok ertelenmemesi gerekir).
- Eleştirilerinize, mümkünse, olumlu bir gözleminiz ya da yorumunuzla başlamanızda yarar vardır. (Örneğin, "Ayşe, seni çok seviyorum, ama ..." ya da "Ödevlerini hiç aksatmadığını biliyorum, ama geçen hafta ...")
- Sorununu ya da duygularını anladığınızı belirtin. (Örneğin, "Evin en küçüğü olmak çok zor, biliyorum ama ..." ya da "Ben de öğrenciyken senin gibi bu konuya çok takılırdım, bu yüzden seni çok iyi anlıyorum, ama ...")
Kendine Güvenen Çocuk Yetiştirme
Benlik saygılarına zarar verecek bir dil kullanmaktan kaçının. (Bak. 5. Bölüm)
Kişiliğini değil, davranışları eleştirin. ("Çok pasaklısın." yerine "Yemek yerken etrafı batırıyorsun.")
Överken olduğu gibi, eleştirirken de genel konuşmayın, davranışları belirtin. ("Dağınıklığın beni çileden çıkarıyor." yerine "Kitaplarını salonun ortasında bırakmana çok sinirleniyorum.")
Mümkünse, bir seferde tek bir şey eleştirin. ("Geçen hafta yaptığın ..., bir de ...."lerden sakının.)
Eleştirildikleri zaman çocuklarınızın kendilerini değerlendirmelerini ve size yanıt vermelerini sağlayın. Ancak, sizin temponuza uymakta zorlanacağını unutmayın ve ona yeterince zaman verin. ("... Ben böyle düşünüyorum. Sen karnen hakkında ne düşünüyorsun? Sence, ödevlerini aksatmamaya çalışman iyi olmaz mı?")
Sadece kendi duygularınızı ve tepkilerinizi ortaya koyun. Bırakın başkaları kendi duygularını kendileri açıklasın. ("Eminim anneannen yaptığını görünce, düşüp bayılacak." ya da "Öğretmenine anlatırsam, bakalım neler söyleyecek?" demekten kaçının.)